Biến là một phần quan trọng trong lập trình Python, cho phép chúng ta lưu trữ, thao tác và tham chiếu dữ liệu trong suốt quá trình thực thi chương trình. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết về biến trong Python, bao gồm các chủ đề như biến trong Python, địa chỉ bộ nhớ, tạo biến, in biến, xóa biến, lấy kiểu của biến, ép kiểu biến, phân biệt chữ hoa chữ thường, gán nhiều biến, quy tắc đặt tên biến, biến cục bộ, biến toàn cục, và hằng số trong Python.
Biến trong Python
Biến trong Python là các vị trí bộ nhớ được dành riêng để lưu trữ giá trị. Khi bạn tạo một biến, bạn đang dành một không gian trong bộ nhớ để lưu trữ giá trị đó. Python không yêu cầu khai báo biến trước khi sử dụng hoặc khai báo kiểu của biến. Một biến được tạo ra ngay khi bạn gán giá trị cho nó.
Ví dụ về biến trong Python
python
x = 5
y = "John"
print(x)
print(y)
Địa chỉ bộ nhớ
Mỗi biến trong Python là một tên đại diện cho một vị trí bộ nhớ. Khi bạn gán một giá trị cho một biến, Python sẽ lưu trữ giá trị đó tại một địa chỉ bộ nhớ cụ thể và liên kết tên biến với địa chỉ đó.
Ví dụ về địa chỉ bộ nhớ
python
x = 5
print(id(x))
Tạo biến trong Python
Python không có lệnh để khai báo biến. Một biến được tạo ra ngay khi bạn gán giá trị cho nó. Dấu bằng (=
) được sử dụng để gán giá trị cho biến.
Ví dụ về tạo biến
python
x = 4 # x là kiểu int
x = "Sally" # x bây giờ là kiểu str
print(x)
In biến trong Python
Bạn có thể sử dụng hàm print()
để in giá trị của biến.
Ví dụ về in biến
python
x = 5
y = "John"
print(x)
print(y)
Xóa biến trong Python
Bạn có thể xóa một biến bằng cách sử dụng lệnh del
.
Ví dụ về xóa biến
python
x = 5
print(x)
del x
# print(x) # Sẽ gây ra lỗi vì biến x đã bị xóa
Lấy kiểu của biến
Bạn có thể sử dụng hàm type()
để lấy kiểu của biến.
Ví dụ về lấy kiểu của biến
python
x = 5
y = "John"
print(type(x))
print(type(y))
Ép kiểu biến
Nếu bạn muốn chỉ định kiểu dữ liệu của một biến, bạn có thể sử dụng ép kiểu.
Ví dụ về ép kiểu
python
x = str(3) # x sẽ là '3'
y = int(3) # y sẽ là 3
z = float(3) # z sẽ là 3.0
print(x)
print(y)
print(z)
Phân biệt chữ hoa chữ thường
Tên biến trong Python phân biệt chữ hoa chữ thường. Điều này có nghĩa là a
và A
là hai biến khác nhau.
Ví dụ về phân biệt chữ hoa chữ thường
python
a = 4
A = "Sally"
print(a)
print(A)
Gán nhiều biến
Python cho phép bạn gán giá trị cho nhiều biến trong một dòng.
Ví dụ về gán nhiều biến
python
x, y, z = "Orange", "Banana", "Cherry"
print(x)
print(y)
print(z)
Bạn cũng có thể gán cùng một giá trị cho nhiều biến trong một dòng.
Ví dụ về gán cùng một giá trị cho nhiều biến
python
x = y = z = "Orange"
print(x)
print(y)
print(z)
Quy tắc đặt tên biến
Tên biến trong Python phải tuân theo các quy tắc sau:
- Tên biến phải bắt đầu bằng một chữ cái hoặc dấu gạch dưới (_).
- Tên biến không được bắt đầu bằng chữ số.
- Tên biến chỉ có thể chứa các ký tự chữ cái, chữ số và dấu gạch dưới (A-z, 0-9, và _).
- Tên biến phân biệt chữ hoa chữ thường.
Ví dụ về quy tắc đặt tên biến
python
user_age = 20 # hợp lệ
website = 'https://freecodecamp.org' # hợp lệ
1password = True # không hợp lệ
Biến cục bộ
Biến cục bộ được định nghĩa bên trong một hàm và chỉ có thể truy cập được bên trong hàm đó.
Ví dụ về biến cục bộ
python
def sum(x, y):
sum = x + y
return sum
print(sum(5, 10))
Biến toàn cục
Biến toàn cục được định nghĩa bên ngoài tất cả các hàm và có thể truy cập được từ bất kỳ hàm nào trong chương trình.
Ví dụ về biến toàn cục
python
x = 5
y = 10
def sum():
return x + y
print(sum())
Hằng số trong Python
Python không có hằng số được định nghĩa chính thức, tuy nhiên bạn có thể sử dụng quy ước đặt tên bằng chữ in hoa để biểu thị rằng một biến là hằng số và không nên thay đổi giá trị của nó.
Ví dụ về hằng số
python
PI = 3.14159
GRAVITY = 9.8
Kết luận
Việc nắm vững cách sử dụng biến trong Python là rất quan trọng để trở thành một lập trình viên Python thành thạo. Bài viết này đã giới thiệu chi tiết về các khái niệm cơ bản như biến trong Python, địa chỉ bộ nhớ, tạo biến, in biến, xóa biến, lấy kiểu của biến, ép kiểu biến, phân biệt chữ hoa chữ thường, gán nhiều biến, quy tắc đặt tên biến, biến cục bộ, biến toàn cục, và hằng số trong Python. Hy vọng rằng bạn đã có thể hiểu rõ hơn về cách sử dụng biến trong Python và sẵn sàng viết mã Python của riêng mình.