Biến và Hằng trong Ruby

Trong Ruby, biến là một trong những khái niệm cơ bản nhất. Biến được sử dụng để lưu trữ thông tin có thể thay đổi trong quá trình chạy chương trình. Ruby là một ngôn ngữ lập trình động, nên không yêu cầu bạn khai báo kiểu dữ liệu của biến trước khi sử dụng. Điều này làm cho Ruby trở nên linh hoạt và dễ dàng sử dụng, nhưng cũng đòi hỏi lập trình viên phải hiểu rõ cách thức hoạt động của các loại biến khác nhau trong ngôn ngữ này

Các Loại Biến trong Ruby

Ruby hỗ trợ nhiều loại biến, mỗi loại có phạm vi và mục đích sử dụng khác nhau:

1. Biến Cục Bộ (Local Variables):

   • Được định nghĩa bằng cách bắt đầu tên biến bằng một chữ cái thường hoặc dấu gạch dưới (_).
   • Phạm vi sử dụng của biến cục bộ giới hạn trong khối lệnh nơi nó được khai báo

2. Biến Toàn Cục (Global Variables):

   • Được định nghĩa bằng cách bắt đầu tên biến với ký tự $.
   • Biến toàn cục có thể được truy cập từ bất kỳ đâu trong chương trình Ruby của bạn

3. Biến Thể Hiện (Instance Variables):

   • Được định nghĩa bằng cách bắt đầu tên biến với ký tự @.
   • Biến thể hiện chỉ có thể truy cập được trong phạm vi của đối tượng mà nó thuộc về

4. Biến Lớp (Class Variables):

   • Được định nghĩa bằng cách bắt đầu tên biến với ký tự @@.
   • Biến lớp có thể được truy cập từ bất kỳ định nghĩa lớp hoặc lớp con nào của lớp đó

5. Hằng (Constants):

   • Được định nghĩa bằng cách viết hoa chữ cái đầu tiên của tên biến.
   • Trong Ruby, hằng có thể thay đổi giá trị, nhưng nếu làm vậy, Ruby sẽ cảnh báo về sự thay đổi này

Khai Báo và Sử Dụng Biến

Khai báo biến trong Ruby rất đơn giản. Bạn chỉ cần gán một giá trị cho tên biến mà không cần khai báo kiểu dữ liệu. Ruby sẽ tự động xác định kiểu dữ liệu dựa trên giá trị được gán.

Ví dụ:

# Khai báo biến cục bộ
local_variable = "Hello, World!"

# Khai báo biến toàn cục
$global_variable = 42

# Khai báo biến thể hiện
@instance_variable = [1, 2, 3]

# Khai báo biến lớp
@@class_variable = { key: "value" }

# Khai báo hằng
CONSTANT = "I am constant"

Phạm Vi và Thay Đổi Giá Trị của Biến

Phạm vi của biến ảnh hưởng đến các phần của chương trình mà biến có thể được truy cập hoặc thay đổi. Biến cục bộ chỉ có thể truy cập trong khối lệnh nơi chúng được khai báo. Biến toàn cục có thể truy cập ở bất cứ đâu trong chương trình. Biến thể hiện và biến lớp liên quan đến đối tượng và lớp của chúng, tương ứng.

Ví dụ về phạm vi biến:

def some_method
  local_variable = "Only in this method"
  puts local_variable
end

some_method
puts local_variable # => Error: undefined local variable or method `local_variable'

Hằng Số trong Ruby

Hằng số trong Ruby có thể thay đổi giá trị, điều này khác biệt so với nhiều ngôn ngữ lập trình khác. Tuy nhiên, mỗi khi bạn thay đổi giá trị của một hằng số, Ruby sẽ phát ra một cảnh báo.

Ví dụ về hằng số:

CONSTANT = "Initial Value"
puts CONSTANT # => "Initial Value"

CONSTANT = "New Value" # Warning: already initialized constant CONSTANT
puts CONSTANT # => "New Value"

Kết Luận

Biến và hằng số là những thành phần cơ bản trong bất kỳ ngôn ngữ lập trình nào, và Ruby không ngoại lệ. Hiểu biết về cách khai báo và sử dụng các loại biến khác nhau cùng với hằng số trong Ruby sẽ giúp bạn viết mã hiệu quả và dễ bảo trì hơn. Trong khi biến cho phép bạn lưu trữ và thao tác dữ liệu linh hoạt, hằng số cung cấp một cách để bảo vệ dữ liệu quan trọng không bị thay đổi không mong muốn trong suốt chương trình.