Bài 4 - Phần 1: Kiểu Dữ Liệu, Hằng, Biến và Chương Trình Con trong C++

1. Một Số Kiểu Dữ Liệu Cơ Bản Thường Dùng Trong C++

Giải Thích Phạm Vi Của Kiểu Dữ Liệu

Một bit trong lập trình biểu diễn được 2 giá trị: 0 hoặc 1, tức là biểu diễn được 2^1 giá trị. Vậy 2 bits sẽ biểu diễn được 4 giá trị: 00, 01, 10 và 11, tức là biểu diễn được 2^2 giá trị. Như vậy, 1 byte = 8 bits sẽ biểu diễn được 2^8 giá trị khác nhau.

Máy tính lưu trữ giá trị dưới dạng nhị phân. Do đó, giá trị lớn nhất mà 1 byte có thể biểu diễn là 11111111 = 255. Kiểu unsigned char có phạm vi giá trị từ 0 đến 255, trong khi kiểu char có miền âm, dẫn đến phạm vi -128 đến 127.

2. Cách Khai Báo và Sử Dụng Biến Hằng, Phép Gán

• Phép Gán: Dùng dấu =.

• Hằng (constant): Là đại lượng có giá trị không thay đổi. Từ khóa khai báo hằng: const.

  • Cú pháp: const kiểu dữ liệu tên_hằng = giá trị;
  • Ví dụ: const double PI = 3.14159;

• Biến (variable): Là đại lượng có giá trị thay đổi.

  • Cú pháp: kiểu dữ liệu tên_biến = giá trị;
  • Ví dụ:
  Copy

  int a = 0, b = 20; // Khai báo 2 biến kiểu số nguyên
  float c = 20.8;
  char d = 'A';
  string s = "Thông báo";

3. Ép Kiểu

Ép kiểu trong C++ là việc gán giá trị từ một biến có kiểu dữ liệu này sang biến có kiểu dữ liệu khác. Ví dụ: Ép từ kiểu nguyên sang kiểu thực: (float) 9/4.

4. Nhập, Xuất Dữ Liệu

4.1. Nhập Từ Bàn Phím và Xuất Ra Màn Hình

• Nhập Dữ Liệu: Sử dụng lệnh cin >>.
  • Ví dụ: cin >> a;

4.2. Đọc, Ghi Tệp

• Sử dụng thư viện: #include <fstream>.

• Chế Độ:
  • ios::in: Mở một file để đọc.
  • ios::out: Mở một file để ghi.
  • ios::app: Chế độ Append.
  • ios::ate: Mở file cho output và di chuyển tới cuối file.
  • ios::trunc: Cắt nội dung file nếu đã tồn tại.

Ví dụ Hoàn Chỉnh Đọc và Ghi Tệp:

#include<iostream>
#include<fstream>
using namespace std;
int main()
{
    ofstream outFile("Data.txt",ios::out);
    if(!outFile)
    {
        cout<<"Không mở được tập tin";
    }
    else
    {
        string Ten;
        int age;
        cout<<"Nhập vào tên của bạn: ";
        getline(cin,Ten);
        outFile<<Ten<<endl;
        cout<<"Nhập vào tuổi bạn: ";
        cin>>age;
        outFile<<age;
        cout<<"Đã ghi tập tin thành công"<<endl;
        outFile.close();
    }
    ifstream inFile("Data.txt",ios::in);
    if(!inFile)
    {
        cout<<"Không mở được tập tin"<<endl;
    }
    else
    {
        cout<<"Nội dung đọc được là:";
        string Ten;
        int age;
        getline(inFile,Ten);
        inFile>>age;
        cout<<"Tên của bạn: "<<Ten<<endl;
        cout<<"Tuổi của bạn: "<<age;
        inFile.close();
    }
}

5. Chương Trình Con - Hàm

Chương trình con (hàm) là nhóm lệnh thực hiện một công việc cụ thể, có thể phân thành hai loại:

• Hàm có kiểu trả lại: Trả về dữ liệu thuộc kiểu của hàm.
• Hàm không có kiểu trả lại: Còn gọi là hàm trả lại kiểu void.

Định Nghĩa Hàm:

Cú Pháp:

kiểu_dữ_liệu_trả_lại Tên_hàm(các_tham_số);
{
    nội_dung_của_hàm;
    return kiểu_dữ_liệu_trả_lại; // không có chuỗi này nếu hàm không có kiểu trả lại
}

Ví Dụ Hàm Có Kiểu Trả Lại:

int Tong(int a, int b)
{
    return a + b;
}

Ví Dụ Hàm Không Có Kiểu Trả Lại:

void Xuat(int a, int b)
{
    cout << "Tổng của " << a << " và " << b << " là: " << Tong(a,b);
}

Chương Trình** Hoàn Chỉnh:**

#include <iostream>
using namespace std;
int Tong(int a, int b)
{
    return a + b;
}
void Xuat(int a, int b)
{
    cout << "Tổng của " << a << " và " << b << " là: " << Tong(a,b);
}
int main()
{
    Xuat(8, 9);
    return 0;
}

Kết quả chương trình sẽ hiển thị tổng hai số nguyên đã nhập.
source: viblo