Bài 5: Hướng Dẫn Các Phép So Sánh, Phép Toán Logic và Câu Lệnh Điều Kiện trong C++
1. Các Phép So Sánh (Toán Tử Quan Hệ)
Ví Dụ
int a = 10, b = 20;
| STT |
Phép So Sánh |
Kí Hiệu (Toán Tử So Sánh) |
Ví Dụ |
Kết Quả |
| 1 |
Bằng |
== |
a == b |
false |
| 2 |
Khác |
!= |
a != b |
true |
| 3 |
Lớn Hơn |
> |
a > b |
false |
| 4 |
Nhỏ Hơn |
< |
a < b |
true |
| 5 |
Lớn Hơn Hoặc Bằng |
>= |
a >= b |
false |
| 6 |
Nhỏ Hơn Hoặc Bằng |
<= |
a <= b |
true |
2. Phép Toán Logic (Toán Tử Logic)
Ví Dụ
bool A = true;
bool B = false;
| STT |
Phép Logic |
Kí Hiệu (Toán Tử Logic) |
Ví Dụ |
Kết Quả |
| 1 |
AND (Và) |
&& |
A && B |
false |
| 2 |
OR (Hoặc) |
` |
|
` |
| 3 |
NOT (Phủ Định) |
! |
!A |
false |
|
|
|
!B |
true |
3. Câu Lệnh Điều Kiện
3.1. Câu Lệnh Điều Kiện If
Dạng Thiếu:
if (điều kiện) {
// Nội dung khi điều kiện đúng;
}
Ví Dụ:
#include <iostream>
using namespace std;
int main() {
int a = 0, b = 0;
cout << "Nhập a = ";
cin >> a;
cout << "Nhập b = ";
cin >> b;
if (a > b) {
cout << "Số a lớn hơn số b";
}
return 0;
}
Dạng Đủ:
if (điều kiện) {
// Nội dung khi điều kiện đúng;
} else {
// Nội dung khi điều kiện sai;
}
Ví Dụ:
#include <iostream>
using namespace std;
int main() {
int a = 0, b = 0;
cout << "Nhập a = ";
cin >> a;
cout << "Nhập b = ";
cin >> b;
if (a > b) {
cout << "Số a lớn hơn số b";
} else {
cout << "Số a nhỏ hơn hoặc bằng số b";
}
return 0;
}
3.2. Câu Lệnh Điều Kiện Switch...Case
switch (biến hoặc biểu thức kiểm tra) {
case giá trị 1:
// Lệnh thứ 1;
break;
case giá trị 2:
// Lệnh thứ 2;
break;
default:
// Lệnh thực hiện khi không có lựa chọn nào đúng;
}
Ví Dụ:
#include <iostream>
using namespace std;
int main() {
char dau;
int a = 0, b = 0, S = 0;
cout << "Nhập a = ";
cin >> a;
cout << "Nhập b = ";
cin >> b;
cout << "Nhập dấu phép toán: ";
cin >> dau;
switch (dau) {
case '+':
S = a + b;
break;
case '-':
S = a - b;
break;
case '*':
S = a * b;
break;
case '/':
if (b == 0) {
cout << "Phép chia cho 0!";
} else {
S = a / b;
}
break;
default:
cout << "Phép tính không hợp lệ!";
}
cout << "Kết quả phép tính là: " << S;
return 0;
}
3.3. Câu Lệnh Điều Kiện Thay Thế Cặp If...Else
c = (a > b ? giá trị khi đúng : giá trị khi sai);
Ví Dụ:
#include <iostream>
using namespace std;
int main() {
int a = 0, b = 0, S = 0;
cout << "Nhập a = ";
cin >> a;
cout << "Nhập b = ";
cin >> b;
S = (a > b ? a - b : a + b);
cout << S << endl;
return 0;
}
Kiểm Tra Số Chẵn/Hãy
#include <iostream>
#include <fstream>
using namespace std;
int main() {
ifstream fin;
fin.open("Cau1.INP", ios::in);
int N;
if (fin.fail()) {
cout << "Lỗi mở tệp";
fin.close();
} else {
fin >> N;
fin.close();
}
if (N % 2 == 0) {
cout << N << " là số chẵn";
} else {
cout << N << " là số lẻ";
}
return 0;
}
Kết Luận
Phép so sánh trong C++ giúp chúng ta xác định tính đúng sai của các biểu thức điều kiện. Rất nhiều toán tử so sánh khác nhau có thể được sử dụng để xây dựng các điều kiện logic phức tạp, từ đó tạo ra các cấu trúc điều kiện vững chắc trong mã nguồn. Nhờ vậy, lập trình viên có thể kiểm soát luồng của chương trình một cách hiệu quả hơn.
source: viblo
