I. Mở đầu
Phương tiện truyền dẫn trong mạng máy tính đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối các thiết bị, giúp truyền tải dữ liệu hiệu quả giữa máy tính, máy chủ và bộ định tuyến. Cách chọn phương tiện truyền dẫn ảnh hưởng mạnh đến tốc độ, dung lượng và chi phí bảo trì của mạng. Phương tiện truyền dẫn được chia thành hai nhóm chính: truyền dẫn hữu tuyến (Guided media/Bounded media) và truyền dẫn vô tuyến (Unguided media/Boundless media).
II. Truyền dẫn hữu tuyến (Guided media/Bounded media)
Truyền dẫn hữu tuyến là phương thức truyền tín hiệu thông qua các đường truyền cố định như dây cáp. Một số đặc điểm chính:
- Tốc độ cao
- Bảo mật tốt
- Hữu ích cho khoảng cách gần
1. Cáp đồng trục (Coaxial cable)
Cáp đồng trục, được phát minh năm 1880, là một loại cáp phổ biến bao gồm nhiều thành phần, rõ ràng nhất là lõi đồng, lớp điện môi, lớp chống nhiễu và lớp bảo vệ ngoài. Cáp đồng trục thường được sử dụng trong:
- Mạng LAN cổ điển 10Base2.
- Kết nối Internet băng thông rộng.
- Hệ thống truyền hình cáp.
2. Cáp xoắn đôi (Twisted pair cable)
Cáp xoắn đôi bao gồm các cặp dây đồng xoắn lại với nhau, giúp giảm thiểu nhiễu. Có hai loại cáp xoắn đôi: có bảo vệ chống nhiễu (STP) và không có bảo vệ (UTP). Ứng dụng của cáp xoắn đôi rất rộng rãi:
- Kết nối máy tính với router/modem.
- Hệ thống VoIP để cung cấp dịch vụ thoại qua Internet.
- Mạng LAN nội bộ trong văn phòng.
3. Cáp quang (Optical fiber cable)
Cáp quang sử dụng ánh sáng để truyền tải dữ liệu, có khả năng truyền tín hiệu tốc độ cao và đáng tin cậy. Các thành phần chính bao gồm lõi, lớp phủ và lớp bảo vệ:
- Cáp quang được sử dụng cho mạng Internet tốc độ cao, truyền hình cáp, và liên lạc quốc tế.
III. Truyền dẫn vô tuyến (Unguided media/Boundless media)
Truyền dẫn vô tuyến không yêu cầu dây cáp, cho phép thông tin được truyền tải thông qua không khí. Một số đặc điểm:
- Tín hiệu truyền qua không khí
- Kém an toàn hơn truyền dẫn hữu tuyến
- Thích hợp cho các thiết bị di động và khoảng cách lớn
1. Sóng radio (Radio waves)
Sóng radio cho phép thiết bị kết nối và gửi/nhận dữ liệu không cần dây cáp.
- Sử dụng Wi-Fi để kết nối nhiều thiết bị trong gia đình.
- Kết nối điện thoại di động với mạng 4G/5G.
2. Sóng cực ngắn (Microwaves)
Sóng cực ngắn được dùng để truyền tải dữ liệu không dây với tốc độ và độ tin cậy cao, thường áp dụng trong:
- Mạng di động 5G.
- Kết nối Wi-Fi trong gia đình.
3. Sóng hồng ngoại (Infrared)
Sóng hồng ngoại được sử dụng trong nhiều ứng dụng như máy điều khiển từ xa và cảm biến an ninh.
IV. Kết luận
Việc lựa chọn phương tiện truyền dẫn phù hợp sẽ giúp tối ưu hóa hiệu suất cho mạng máy tính và đáp ứng tốt hơn nhu cầu sử dụng dữ liệu ngày càng cao. Sự phát triển của công nghệ sẽ tiếp tục thúc đẩy sự đổi mới trong lĩnh vực phương tiện truyền dẫn.
