Giới Thiệu Về Blockchain

Xin chào mọi người! Chắc hẳn từ Blockchain không còn xa lạ với nhiều người trong chúng ta. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ bản chất của nó và cách thức hoạt động. Nếu bạn vẫn cảm thấy mơ hồ thì đây chính là nơi lý tưởng để bạn khám phá! Hãy cùng Bắc thưởng thức một tách trà và tìm hiểu sâu về chủ đề thú vị này!

Bài viết sẽ được chia thành 3 phần, và lần này chúng ta hãy bắt đầu với phần 1 sau đây:

• Cha đẻ và lịch sử hình thành của Blockchain
• Blockchain là gì?
• Network (Mạng) là gì?
• Các thuộc tính của Blockchain
• Các thành phần của mạng Blockchain
• Cách thức hoạt động của Blockchain
• Các loại Blockchain

Cha Đẻ Và Lịch Sử Hình Thành Của Blockchain

Khi tìm hiểu về một khái niệm hay một người, bước đầu tiên không thể thiếu là tìm hiểu nguồn gốc và lịch sử. Nhiều nguồn thông tin cho rằng, Blockchain ra đời nhờ Satoshi Nakamoto, cha đẻ của Bitcoin. Tuy nhiên, ý tưởng về Blockchain đã có từ những năm 90, với mô hình cây Merkle do nhà khoa học Ralph Merkle phát triển. Trong luận án của mình, ông đã mô tả một cách tiếp cận để phân phối chữ ký số và cung cấp cấu trúc dữ liệu có thể xác minh các bản ghi dữ liệu.

Blockchain Là Gì?

Để hiểu rõ hơn về Blockchain, chúng ta phân tích tên gọi: "Block" mang nghĩa là khối, còn "Chain" nghĩa là chuỗi. Một cách đơn giản, Blockchain là chuỗi các khối chứa các giao dịch được liên kết với nhau. Thông tin trong các khối được lưu trữ, truyền tải một cách minh bạch và không thể thay đổi. Blockchain tạo ra một phương thức lưu trữ và truyền tải dữ liệu thông minh và an toàn. Nói cách khác, Blockchain là một cơ sở dữ liệu phân tán, nơi mà các dữ liệu được tổ chức thành các khối và được liên kết thông qua mã hóa SHA256.

Network (Mạng) Là Gì?

Tiếp theo, chúng ta hãy tìm hiểu về khái niệm Network. Có thể hiểu Network như một hệ thống mạng LAN mà chúng ta thường sử dụng. Ví dụ, khi chơi game Liên Quân, 10 người tham gia đang kết nối cùng một Network. Trong Blockchain, mỗi nút (node) trong một Network có khả năng giao tiếp và chia sẻ dữ liệu về các giao dịch, khối mới và các thông báo khác.

Các Thuộc Tính Của Blockchain

Hai thuộc tính cơ bản của Blockchain chính là Bất biến (Immutable) và Phân tán (Distributed). Các thuộc tính này đóng vai trò quan trọng trong việc bảo đảm tính bảo mật và an toàn cho Blockchain.

Bất Biến (Immutable)

Khi một thông tin được thêm vào một block, việc chỉnh sửa hoặc xóa thông tin đó là rất khó. Mỗi khi có giao dịch mới, nó được ghi vào một block mới và block đó sẽ được "đóng kín", không thể thay đổi.

Phân Tán (Distributed)

Dữ liệu trong Blockchain không chỉ lưu tại một nơi mà được phân phối trên nhiều nút khác nhau trong mạng, mỗi nút giữ một bản sao của dữ liệu. Điều này giúp tránh tình trạng phụ thuộc vào một máy chủ trung tâm.

Nhờ hai thuộc tính này, Blockchain trở nên tin cậy và an toàn hơn bao giờ hết.

Các Thành Phần Của Mạng Blockchain

Để hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của Blockchain, chúng ta cần biết về các thành phần cấu thành nó. Dưới đây là 5 thành phần chính:

1. Sổ Cái Phân Tán (Distributed Ledger): Là hệ thống lưu trữ chứa thông tin giao dịch, được xác minh bởi nhiều nút trong mạng.
2. Mạng Lưới Ngang Hàng (Peer-to-peer Network - P2P): Cho phép mỗi nút hoạt động như máy chủ và khách hàng, tăng tính bảo mật và khả năng sử dụng.
3. Cơ Chế Đồng Thuận (Consensus Mechanism): Đảm bảo rằng mọi nút trong mạng đồng thuận về trạng thái của sổ cái.
4. Mật Mã Học (Cryptography): Đảm bảo thông tin trên Blockchain được mã hóa, bảo vệ khỏi truy cập trái phép.
5. Máy Ảo (Virtual Machine): Cho phép thực thi các hợp đồng thông minh mà không cần máy chủ trung gian.

Cách Thức Hoạt Động Của Blockchain

Blockchain hoạt động thông qua việc tạo và xác nhận các giao dịch, thêm chúng vào các khối, mã hóa và lưu trữ trên sổ cái phân tán. Dưới đây là quy trình cơ bản:

1. Tạo Giao Dịch: Mỗi giao dịch chứa thông tin quan trọng như số tiền, chữ ký mã hóa và thông tin người gửi, người nhận.
2. Tạo Block: Các giao dịch được gom lại thành các khối.
3. Mã Hóa Khối: Mỗi khối được mã hóa và thêm vào sổ cái.
4. Xác Nhận Khối: Các nút trong mạng đồng thuận rằng thông tin trong khối là hợp lệ trước khi thêm vào chuỗi.
5. Thực Thi Smart Contracts: Nếu hỗ trợ hợp đồng thông minh, chúng sẽ được thực thi sau khi block được thêm.
6. Phân Phối Thưởng và Cập Nhật Trạng Thái Block: Trong một số Blockchain, các thợ đào được thưởng bằng tiền điện tử.

Các Loại Blockchain

Cuối cùng, có ba loại Blockchain chính mà bạn nên biết:

1. Public Blockchain: Mọi người đều có thể xem và tham gia vào cơ chế đồng thuận (vd: Bitcoin, Ethereum).
2. Private Blockchain: Có quy tắc về người tham gia và không phân quyền hoàn toàn (vd: hệ thống doanh nghiệp).
3. Permissioned Blockchain: Một loại Private Blockchain với tính năng đặc quyền cho người dùng.

Kết Luận

Trên đây là những kiến thức cơ bản về Blockchain mà mình muốn chia sẻ trong phần 1. Hi vọng qua bài viết này, bạn sẽ có cái nhìn rõ hơn về công nghệ Blockchain. Rất mong nhận được ý kiến phản hồi từ mọi người để chúng ta cùng nhau hoàn thiện hơn! 😊

To be continued
source: viblo