Mở Đầu

Để truy cập một trang web, người dùng cần sử dụng một trình duyệt như Google Chrome, Microsoft Edge, hoặc Safari và nhập địa chỉ URL của trang web như Facebook (https://www.facebook.com) hoặc Youtube (https://www.youtube.com). Khi đó, giao diện trang web sẽ xuất hiện, cho phép người dùng bắt đầu tương tác.
Nếu bạn là một người thường xuyên sử dụng web, có lẽ bạn đã tự hỏi: Ngôn ngữ nào đã giúp tạo ra các giao diện và cho phép người dùng tương tác trực quan với trình duyệt web?
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá ngôn ngữ JavaScript và làm rõ những điều thú vị xung quanh nó!

JavaScript là Gì?

JavaScript là một ngôn ngữ lập trình đa năng, được thiết kế để xây dựng những trang web động, cung cấp khả năng tương tác cho người dùng.
Ngôn ngữ này chủ yếu hoạt động trong trình duyệt web (Google Chrome, Microsoft Edge, Safari,...).
Với sự phát triển của Node.js, JavaScript đã trở nên linh hoạt hơn, cho phép chạy mà không cần phải thông qua trình duyệt web.

JavaScript được Brendan Eich phát triển vào năm 1995, ban đầu có tên là Mocha, sau đó đổi thành LiveScript.
Ngôn ngữ này được tạo ra nhằm mục đích tạo hiệu ứng động trên trình duyệt Netscape Navigator của Netscape.
Tháng 12 năm 1995, Netscape đã chính thức đổi tên thành JavaScript sau khi hợp tác với Sun Microsystems.
Năm 1996, trình duyệt Netscape 2 ra mắt với phiên bản JavaScript 1.0 tương ứng.

Năm 1997, JavaScript được gửi đến tổ chức ECMAScript và chuẩn hóa thông qua ECMA-262.
ECMAScript 1 (ES1) được phát hành nhằm thống nhất các ngôn ngữ kịch bản (JavaScript, JScript).
Trình duyệt đầu tiên hỗ trợ ES1 là Internet Explorer 4.
Năm 1998, ECMAScript 2 (ES2) ra đời và năm 1999 là ECMAScript 3 (ES3) - phiên bản được áp dụng rộng rãi nhất.

Internet Explorer 6 ra mắt vào năm 2001, trở thành trình duyệt phổ biến nhất khi chiếm hơn 90% thị phần.
Sự chiếm lĩnh của IE6 khiến các nhà phát triển web phải tối ưu hóa cho trình duyệt này, dẫn đến việc ngưng phát triển ECMAScript cho đến khi Firefox ra mắt vào cuối năm 2004.

Năm 2005, Google giới thiệu AJAX, cho phép tải dữ liệu mà không cần tải lại toàn bộ trang web.
Sự ra đời của thư viện jQuery vào năm 2006 đã đơn giản hóa việc viết JavaScript.
Vào năm 2008, phiên bản ECMAScript 4 (ES4) bị bỏ rơi do tính phức tạp.
Trình duyệt Chrome ra mắt vào năm 2008 với V8 Engine, mang lại hiệu suất tốt.
Node.js được phát triển vào năm 2009, cho phép chạy JavaScript trên máy chủ độc lập.

Công Nghệ	Năm Phát Hành	Tên Gọi Đầy Đủ	Mô Tả
Express.js	2010	Express	Framework web tối giản cho Node.js, giúp xây dựng API và ứng dụng web nhanh chóng.
AngularJS	2010	AngularJS	Framework JavaScript phát triển bởi Google, hỗ trợ xây dựng ứng dụng web với kiến trúc MVC.
React.js	2013	React	Thư viện JavaScript phát triển bởi Facebook, tập trung vào xây dựng UI với mô hình component.
Electron	2013	Electron	Framework cho phép phát triển ứng dụng desktop bằng HTML, CSS và JavaScript.

Năm 2015, ECMAScript 6 (ES6) ra mắt, đem lại nhiều cải tiến đáng kể cho ngôn ngữ này.
Sau ES6, ECMAScript được cập nhật hàng năm với các phiên bản nhỏ, tối ưu hơn.
Tình hình tổng quan về JavaScript đã trở nên phong phú qua các thời kỳ phát triển.

JavaScript có thể hoạt động trong hai môi trường chính:
Trình duyệt (Browser): Chạy trên JavaScript Engine như V8 (Chrome) và SpiderMonkey (Firefox).
Node.js: Chạy trên V8 Engine, mở rộng tính năng của JavaScript để có thể thao tác với hệ thống tệp, mạng như một server độc lập.

Bước 1: Phân Tích Cú Pháp (Parse)
- Trình duyệt sẽ đọc mã JavaScript từ file .js hoặc từ thẻ