Kỹ Năng Cần Có Để Trở Thành Kiến Trúc Sư Phần Mềm
Nội dung bài viết này là sự dịch và chia sẻ kinh nghiệm từ roadmap.sh, từ góc nhìn của một lập trình viên Frontend đang phấn đấu trở thành Kiến Trúc Sư Phần Mềm. Mỗi bài viết sẽ tập trung vào một kỹ năng cần thiết. Hãy cùng bắt đầu với kỹ năng đầu tiên: Thiết kế và Kiến trúc.
Để trở thành một Kiến Trúc Sư Phần Mềm, bạn cần có những kỹ năng nào?
- Thiết kế và Kiến trúc
- Ra quyết định
- Đơn giản hóa vấn đề
- Biết lập trình
- Viết tài liệu
- Giao tiếp
- Ước lượng và đánh giá
- Cân bằng
- Tư vấn và hướng dẫn
- Kỹ năng marketing
1. Thiết Kế và Kiến Trúc
Nguyên Tắc Thiết Kế Cơ Bản (Design Principles)
Nguyên tắc thiết kế giống như những quy tắc bạn cần tuân thủ trong quá trình phát triển phần mềm. Ví dụ:
- Tạo ra các thành phần và gộp chúng lại thường tốt hơn là sử dụng kế thừa.
- Kết hợp các phần dễ thay đổi thành một nhóm, trong khi nhóm các phần không thay đổi lại thành một nhóm khác.
- Lập trình theo hướng trừu tượng; chi tiết hóa chỉ khi cần triển khai hành vi.
- Nguyên tắc Hollywood: “Đừng gọi chúng tôi, chúng tôi sẽ gọi lại cho bạn”.
- Nắm vững các nguyên tắc như SOLID, DRY, KISS, YAGNI, v.v.
Mẫu Thiết Kế Cơ Bản (Design Patterns)
Mẫu thiết kế là các giải pháp có sẵn mà bạn có thể áp dụng. Đặc biệt, các mẫu này rất quan trọng cho việc phát triển hệ thống phần mềm có thể bảo trì. Một số nguồn tham khảo đáng kể:
- GoF (Gang of Four): Cuốn sách “Design Patterns: Elements of Reusable Object-Oriented Software” là tài liệu bắt buộc phải đọc đối với các lập trình viên.
- POSA (Pattern-Oriented Software Architecture): Năm 2012, Kevin Hoffman đã mô tả các mẫu kiến trúc phần mềm phục vụ cho sự mở rộng và cập nhật an toàn.
Tìm Hiểu Sâu Về Patterns và Anti-Patterns
Sau khi nắm vững các mẫu cơ bản, hãy mở rộng kiến thức với nhiều mẫu khác nhau. Cuốn sách “Enterprise Integration Patterns” của Gregor Hohpe được khuyến nghị cho những ai quan tâm đến tích hợp ứng dụng.
Nguyên Tắc Kiến Trúc (Architectural Principles)
Nguyên tắc kiến trúc giúp định hình cách tiếp cận xây dựng phần mềm. Chúng có thể bao gồm:
- Nguyên tắc Component: chia nhỏ phần liên quan thành các component.
- Chính sách và chi tiết: Chính sách là những định nghĩa cấp cao, còn chi tiết là cấp thấp hơn mà developer đảm nhiệm.
- Khớp nối và Gắn kết: Khớp nối là sự kết nối giữa các component; Gắn kết là sự kết nối bên trong mỗi component.
Mẫu Kiến Trúc (Architectural Patterns)
Các mẫu kiến trúc giúp phát triển những giải pháp tối ưu cho hệ thống phần mềm:
- Service-Oriented Architecture (SOA)
- Microservices
- Serverless
Kiểu Kiến Trúc (Architectural Styles)
Kiểu kiến trúc định hướng tổ chức tổng thể của hệ thống phần mềm:
- Kiểu sự kiện: Event-driven, Publish-Subscribe
- Kiểu phân phối: Client-Server, Peer-to-Peer
Biện Pháp Chất Lượng
Để đánh giá hiệu quả của kiến trúc, chúng ta cần định lượng cách nó hoạt động. Cần chú trọng đến chất lượng mã nguồn và đảm bảo đáp ứng các yêu cầu chức năng và phi chức năng.
Thử Nghiệm và Phân Tích
Thí nghiệm với các nhóm công nghệ khác nhau là rất quan trọng. Hãy tìm hiểu điểm mạnh và yếu của từng công nghệ để có cái nhìn sâu sắc hơn.
Hãy Tò Mò và Tham Gia Cộng Đồng
Tham gia các nhóm, diễn đàn trên mạng xã hội hoặc meetup để mở mang kiến thức và chia sẻ kinh nghiệm.
Kết thúc phần đầu tiên của loạt bài viết về các kỹ năng cần có để trở thành Kiến Trúc Sư phần mềm. Hãy tiếp tục theo dõi các bài viết tiếp theo để khám phá những kỹ năng quan trọng khác!
source: viblo
